Moeder en Zoon



Wat lijken ze op elkaar: moeder en zoon. Gisteren ontmoette ik ze weer voor het eerst sinds lange tijd. Het voelde ouderwets vertrouwd. Zij zat in haar rolstoel, ik op het bankje en hij tegenover ons op de stenen rand van de vijver. Een vat vol herinneringen werd over ons uitgestrooid. Hij en ik praatten over zijn jeugd, toen zijn moeder nog volop haar weg zocht in het leven. Hij was een nieuwsgierig kind. Zij een alleenstaande ouder. Er waren veel misverstanden, ergernissen, maar ook momenten van diep geluk. Zo'n moment was er nu weer. Sinds zijn jeugd is er veel met ons gebeurd. Het heeft ons wijzer gemaakt en rustiger. Tijdens het gesprek keek ze naar ons en lachte. Nu is het omgekeerd. Zij is er nog, maar wel heel anders. De woorden hebben haar verlaten. Ze lacht naar ons, voelt mijn handen, probeert mijn bril van mijn neus te trekken, aait me over de wang. Hij kijkt ernaar en voelt zich op zijn gemak. Ik kom in een andere, vreedzame wereld zonder woorden, zonder verleden en zonder toekomst. Het heden is me voor die middag genoeg.

Nederland polderland

Mijn ouders zijn geboren op de Zuid Hollandse eilanden. Daar bracht ik als klein kind mijn vakanties door liggend tegen de dijken, spelend op het strand en zwemmend in de Delta. Daar is ook mijn fascinatie voor het Hollands polderlandschap geboren. Ik was het door de vele andere interesses bijna vergeten tot de Zomergasten uitzending met landschapsarchitect Daan Geuze, die zijn liefde voor het Nederlands landschap met mooie fragmenten staafde. Ik voelde me thuiskomen. De uitzending inspireerde me om me weer in de polders te verdiepen. Ik sluit me aan bij Geuze om de verloedering van dit unieke landschap tegen te gaan.

Voor alle niet weters een kleine uitleg: Nederland telt zo'n 4000 polders. De helft van het polderoppervlak in Europa ligt in Nederland. Er bestaan verschillende vormen. De drie belangrijkste zijn de droogmakerij, de indijking en de ontginning. Een droogmakerij is een inpoldering van open water, bijvoorbeeld een meer of plas, dat letterlijk is drooggemaakt. Een indijking is een inpoldering van getijdegebied langs de kust of een rivier. Hierbij gaat het om een gebied dat al periodiek droogviel en door indijking definitief droog blijft en in cultuur gebracht kan worden. Aan de kust gaat het meestal om kwelders, langs de rivier om voormalige uiterwaarden. Een ontginning is in cultuur gebrachte woeste grond, bijvoorbeeld een voormalig moeras-, veen-, heide- of duingebied. Dit hoeft geen polder te zijn: hier is alleen sprake van als het gebied permanent bemalen moet worden.



In de volgende blog een documentaire van VPRO tegenlicht over de verloedering van het landschap.

De spannendste Zomergast?

Naar de laatste aflevering van Zomergasten (NPO 2) met de Belgische psychiater en filosoof Damiaan Denys hebben zondagavond 512.000 mensen gekeken. De eerste aflevering van dit seizoen met de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb was met 789.000 kijkers het best bekeken. Naar de uitzending van Zomergasten met schrijfster en kunsthistorica Annejet van der Zijl keken vorige week zondag 597.000 mensen. Zomergasten trok dit jaar net wat meer kijkers dan in 2014. De aflevering met wetenschapper Ionica Smeets trok toen met 699.000 mensen het meeste bekijks en de slechtst bekeken uitzending (266.000) was die met dj en filmregisseur Jim Taihuttu.

Leuk die cijfers. Maar wat vond ik er zelf van? Ik had geen hoge verwachtingen toen het lijstje van Zomergasten voor 2015 verscheen. Van drie van de gasten had ik nog nooit gehoord. Van Aboutaleb verwachtte ik geen spannende televisie, net zo min als van Peter Buwalda. De enige op wie ik me verheugde was Annejet van der Zijl. Het liep allemaal heel anders. Annejet was lief en aardig met haar pleidooi voor de Kracht van Verhalen, maar omdat Wilfried de Jong haar niet begreep kwam haar verhaal niet goed uit de verf. Aboutaleb was zwaar, Peter Buwalda aandoenlijk en van Simone van Saarloos heb ik niets, helemaal niets begrepen.

Twee van de onbekende gasten gaven spannende televisie met als hoogtepunt de landschapsarchitect Adriaan Geuze. Na deze uitzending vol met polders, kunst, machines hoort hij voor mij tot de categorie dwarsdenkers, waar dit land zo'n behoefte aan heeft. Weg met de macht van de managers en de juristen, terug de kracht van de ingenieurs, de doeners die dit land hebben gemaakt tot wat het is. Een land van 4000(!) polders, die allemaal droog gehouden moeten worden. Een land van kunstenaars die het prachtige Hollandse landschap koesteren, omhelzen en binnen kaders plaatsen. Laten wij het niet laten verpesten door de haalbaarheidsgedachte.