Huizer Vrouwen in Woord en Beeld

Gisteren presenteerde ik in het Huizer Museum mijn studie naar Huizer Vrouwen. Ik heb het boek het motto meegegeven: "Samen wij de geschiedenis" omdat het niet geschreven had kunnen worden zonder de hulp van diverse mensen. Van Lenie Bos gebruikte ik vier verhalen uit haar bundel Huizer Verhalen van Vroeger; van Ruud Hehenkamp een gedicht over het Melkmeisje. Ineke van Herwerden controleerde de uitspraken in dialect, Janny Bakker mijn eerste poging De Huizer Vrouw te karakteriseren, Tiny Kruijmer-Vos vertelde me over de naaischolen, van Adri Kruijmer gebruikte ik haar informatie over de Huizer klederdracht.

Het werd een leuke bijeenkomst met divers gezelschap. Huizers, echte Huizers en zij die geloven dat ze Huizer zijn.

Ma Vie en France, deel VII

Binnenkort is er geen Vie en France meer, omdat we het huis gaan verkopen. Het onderhoud is ons boven het hoofd gegroeid. Vroeger was het leuk om bij de komst in het voorjaar het huis bloot te leggen. Nu we ouder zijn geworden, is het te veel en te zwaar. Het huis verkopen is nog een hele klus. Want sinds enige jaren hebben de Fransen per wet geboden, dat huizen die in het buitengebied liggen waar geen riolering is een ingewikkeld systeem moeten hebben met sceptic tank en uitvloeiveld. Dat moet voorkomen dat vervuild water in het oppervlakteater terecht komt. Tot zover begrijpelijk. Maar nu komt het probleem. De overheid heeft de wet gemaakt, nu moeten individuele eigenaren het verder maar uitzoeken. Voor mij als Hollander is dit over de schutting gooien onbegrijpelijk.

Daar begint het probleem: wij hebben weinig grond bij het huis, dus geen ruimte voor een uitvloeiveld van zo'n 30 x 3 m2. Onze buren zijn boeren. Voor hen is land dus kostbaar. Zij hebben niks aan geld. Het liefste zouden wij met hen naar een gezamenlijke oplossing zoeken. Maar zij hoeven nog niet. Zij hebben respijt.

Inmiddels hebben wij een adviseur in de arm genomen die gaat onderhandelen met de overheid. Ben benieuwd wat eruit komt.

Angst en troost

Whistler te zien in Laren

Een jonge jihadist gijzelt de hoofdstad van Europa. De regering van België heeft geprobeerd het leven in Brussel lam te leggen. Scholen en winkels zijn dicht, metro's rijden niet, banken sluiten hun kantoren. Mensen wordt aangeraden binnen te blijven, omdat er een gevaarlijke gek wordt gezocht. In welk een wereld leven wij? In een wereld vol haat en geweld. Amerikaanse bommenwerpers gooien hun lading op een konvooi van vijfhonderd tankwagens van ISIS, Turkije schiet een F-16 uit de lucht die het Turkse luchtruim schendt, Brussel en Parijs staan vol pantserwagens. Is dit de toekomst? Misschien wordt het nog wel erger, zegt mijn favoriete terrorismedeskundige Beatrice de Graaf. Want de levensverwachting van terreur volgt die van een beleidscyclus. Ze wordt geboren, groeit, verhevigt zich en sterft af. Dat laatste zou een geruststelling moeten zijn, maar is het op dit moment niet. 

"We moeten niet bang zijn," laten moedigen ons weten, want daarmee zou Isis winnen. Maar onze gezagsdragers doen niets anders dan ons bang maken met hun niveaus van terreurdreiging en hun geheimzinnigheid. Wat is er nu eigenlijk in Brussel aan de hand. Gaat het echt om die ene gevluchte Jhihadist of lopen er meer gekken rond? Gisteren hebben ze vijftien verdachten opgepakt, waarvan nu al is gebleken dat er met veertien niets aan de hand is.

De troost is, dat er altijd terreur is geweest en dat die er altijd zal zijn, althans volgens Beatrice de Graaf. We moeten ermee leven. Er is gelukkig ook nog veel moois. Wij zouden vandaag naar Munch en Van Gogh in het Van Gogh museum gaan, maar het is guur buiten. Ik ga straks Kunst op televisie kijken. Of terug naar Singer Laren waar naast werk van de Bergense School met het sombere expressionisme ook fraai werk van de Ploeg hangt en twee hele mooie Whistler schilderijen. Hoe veilig is het hier in huis.

Ieder afscheid is de geboorte van een herinnering

Vrijdag jl. is mijn zusje overleden. Na het rouwen komen de herinneringen: mooi en minder mooie, maar de mooie overheersen.

Een wil ik delen, nl. het gedicht van Ida Gerhardt, dat ze zo bijzonder vond:

Langzaam opent zich het inzicht
dat een werkelijk vers iets levends
is, van stonden aan een wonder.

Langzaam opent zich het inzicht
dat het licht van binnenin is
wat die wisseling geeft van tinten.

Langzaam opent zich het inzicht
dat geen mensenkind kan weten ...

waar de herkomst van het vers ligt.

Moeder en Zoon



Wat lijken ze op elkaar: moeder en zoon. Gisteren ontmoette ik ze weer voor het eerst sinds lange tijd. Het voelde ouderwets vertrouwd. Zij zat in haar rolstoel, ik op het bankje en hij tegenover ons op de stenen rand van de vijver. Een vat vol herinneringen werd over ons uitgestrooid. Hij en ik praatten over zijn jeugd, toen zijn moeder nog volop haar weg zocht in het leven. Hij was een nieuwsgierig kind. Zij een alleenstaande ouder. Er waren veel misverstanden, ergernissen, maar ook momenten van diep geluk. Zo'n moment was er nu weer. Sinds zijn jeugd is er veel met ons gebeurd. Het heeft ons wijzer gemaakt en rustiger. Tijdens het gesprek keek ze naar ons en lachte. Nu is het omgekeerd. Zij is er nog, maar wel heel anders. De woorden hebben haar verlaten. Ze lacht naar ons, voelt mijn handen, probeert mijn bril van mijn neus te trekken, aait me over de wang. Hij kijkt ernaar en voelt zich op zijn gemak. Ik kom in een andere, vreedzame wereld zonder woorden, zonder verleden en zonder toekomst. Het heden is me voor die middag genoeg.

Nederland polderland

Mijn ouders zijn geboren op de Zuid Hollandse eilanden. Daar bracht ik als klein kind mijn vakanties door liggend tegen de dijken, spelend op het strand en zwemmend in de Delta. Daar is ook mijn fascinatie voor het Hollands polderlandschap geboren. Ik was het door de vele andere interesses bijna vergeten tot de Zomergasten uitzending met landschapsarchitect Daan Geuze, die zijn liefde voor het Nederlands landschap met mooie fragmenten staafde. Ik voelde me thuiskomen. De uitzending inspireerde me om me weer in de polders te verdiepen. Ik sluit me aan bij Geuze om de verloedering van dit unieke landschap tegen te gaan.

Voor alle niet weters een kleine uitleg: Nederland telt zo'n 4000 polders. De helft van het polderoppervlak in Europa ligt in Nederland. Er bestaan verschillende vormen. De drie belangrijkste zijn de droogmakerij, de indijking en de ontginning. Een droogmakerij is een inpoldering van open water, bijvoorbeeld een meer of plas, dat letterlijk is drooggemaakt. Een indijking is een inpoldering van getijdegebied langs de kust of een rivier. Hierbij gaat het om een gebied dat al periodiek droogviel en door indijking definitief droog blijft en in cultuur gebracht kan worden. Aan de kust gaat het meestal om kwelders, langs de rivier om voormalige uiterwaarden. Een ontginning is in cultuur gebrachte woeste grond, bijvoorbeeld een voormalig moeras-, veen-, heide- of duingebied. Dit hoeft geen polder te zijn: hier is alleen sprake van als het gebied permanent bemalen moet worden.



In de volgende blog een documentaire van VPRO tegenlicht over de verloedering van het landschap.

De spannendste Zomergast?

Naar de laatste aflevering van Zomergasten (NPO 2) met de Belgische psychiater en filosoof Damiaan Denys hebben zondagavond 512.000 mensen gekeken. De eerste aflevering van dit seizoen met de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb was met 789.000 kijkers het best bekeken. Naar de uitzending van Zomergasten met schrijfster en kunsthistorica Annejet van der Zijl keken vorige week zondag 597.000 mensen. Zomergasten trok dit jaar net wat meer kijkers dan in 2014. De aflevering met wetenschapper Ionica Smeets trok toen met 699.000 mensen het meeste bekijks en de slechtst bekeken uitzending (266.000) was die met dj en filmregisseur Jim Taihuttu.

Leuk die cijfers. Maar wat vond ik er zelf van? Ik had geen hoge verwachtingen toen het lijstje van Zomergasten voor 2015 verscheen. Van drie van de gasten had ik nog nooit gehoord. Van Aboutaleb verwachtte ik geen spannende televisie, net zo min als van Peter Buwalda. De enige op wie ik me verheugde was Annejet van der Zijl. Het liep allemaal heel anders. Annejet was lief en aardig met haar pleidooi voor de Kracht van Verhalen, maar omdat Wilfried de Jong haar niet begreep kwam haar verhaal niet goed uit de verf. Aboutaleb was zwaar, Peter Buwalda aandoenlijk en van Simone van Saarloos heb ik niets, helemaal niets begrepen.

Twee van de onbekende gasten gaven spannende televisie met als hoogtepunt de landschapsarchitect Adriaan Geuze. Na deze uitzending vol met polders, kunst, machines hoort hij voor mij tot de categorie dwarsdenkers, waar dit land zo'n behoefte aan heeft. Weg met de macht van de managers en de juristen, terug de kracht van de ingenieurs, de doeners die dit land hebben gemaakt tot wat het is. Een land van 4000(!) polders, die allemaal droog gehouden moeten worden. Een land van kunstenaars die het prachtige Hollandse landschap koesteren, omhelzen en binnen kaders plaatsen. Laten wij het niet laten verpesten door de haalbaarheidsgedachte.