Ik kijk naar de negendelige serie over De Oorlog op zondagavond. De laatste aflevering ging over de jodenvervolging. Ik heb de laatste tijd veel gelezen en gehoord over deze verschrikking. Ik heb De Welwillende gelezen van Jonathan Little, en Kinderen van Stalin van Owen Matthews. En mijn vriendin Thamar heeft met het Auschwitz comité een reis gemaakt naar de kampen Auschwitz, Birkenau, Majdanek en Sobibor. Zij heeft ons haar foto's getoond en het verhaal van de reis verteld.
Ondanks dit alles kan ik wat er is gebeurd niet bevatten. Ik ben in 1946 geboren en heb dus wat ik weet van horen zeggen. Soms wil ik graven om het te begrijpen. Vooral Max Aue in De Welwillenden heeft me een eind op weg geholpen. Hij laat zien dat als een mens eenmaal heeft gekozen voor een idee of een ideaal, de volgende stap onvermijdelijk is. Max Aue, de hoofdpersoon uit de Welwillenden is een weldenkende jongen met een keurige opvoeding en een degelijke opleiding. Hij kiest voor het nationaal socialisme en zet alle twijfels opzij. Ook als hij onmenselijke opdrachten krijgt.
Ik heb me altijd afgevraagd of het in de oorlog niet bekend was dat er miljoenen mensen op grote schaal werden vermoord. Thamar liet foto's zien van een vernietigingskamp met een stad op de achtergrond. De mensen moeten de rook hebben gezien en de stank hebben geroken. Mensen konden het hebben geweten. De vraag werd in de aflevering van zondag beantwoord. In het Parool van november 1943 stond een brief van een uit Auschwitz teruggekeerde kamparbeider, die gedetailleerd vertelt dat de gaskamers in Auschwitz werden vergroot, omdat capaciteitsuitbreiding nodig was. En mensen die de verzetskrant niet onder ogen kregen, moeten zich toch ook afgevraagd hebben waarom de Duitsers alle kinderen en bejaarden en zieke mensen afvoerden. Dat kon toch niet zijn om te gaan werken.
Waarom wilden mensen het niet weten? Omdat ze zich zo iets ongekends en barbaars niet konden voorstellen? Omdat ze het wegdrukten omdat ze niet wisten wat ze zouden moeten doen? Het antwoord op die vraag werd in de uitzending niet gegeven. Is deze barbarij eigen aan het menszijn. Velen vinden van wel en ik wil het niet accepteren.
4 comments:
Blog gelezen
Was ook ooit Auschwitz in 1995 en in Birkenau.
Koude rillingen en een groot vraagteken.
Ver van de werkelijkheid van vandaag de dag.
De hele wereld heeft 5 jaar toestaan kijken hoe dit kon gebeuren.
Vraagteken wordt niet ingelost.
Op dit moment zijn er 20 oorlogen (zeggen ze, ik heb ze niet geteld) wereldwijd aan de gang waarvan zuivering de basis of een fundamenteel onderdeel vormt.
Bij de meeste van deze oorlogen kijken we toe.
Het went om te zeggen dat dit kennelijk bij de mens hoort.
Het is goed om er tegen te strijden en dat niet te willen geloven, dat houdt het in balans en zorgt ervoor dat de weegschaal niet naar de verkeerde kant doorslaat.
Ik ben gestopt met het te willen snappen. Het is niet te snappen. Wij zijn ‘vrij’ in ons hoofd en er is hier geen propaganda die niet wordt tegengesproken.
Heb de eerste 2 afleveringen van de oorlog gezien en de rest alleen gehoord. Is een goede serie.
Ad van Liempd doet dat goed met zijn kornuiten.
In de psychiatrie kwam ik mensen tegen die ook akelige dingen hadden meegemaakt. Hun afweer mechanisme was dissociatie. Je maakt dat waar je niet mee geconfronteerd wil worden weg.Dit doe je niet bewust. Het vraagt wel een heleboel wilskracht en moed en stevigheid om het onder ogen te zien en er iets mee te doen.
Wat ziet je blog er mooi uit, wat anders zo.
Ik heb 2 jaar achter elkaar de culturele reizen van Kunst & Mediamanagement georganiseerd.
In deze reizen organiseerde we gesprekken bij vooraanstaande culturele instellingen in die streek, bij de politiek van de betreffende streek op het gebied van K&C, en altijd een gesprek met een cultuurhistorische inslag om alles in de context te kunnen plaatsen
1 keer naar Krakow, en 1 keer naar Barcelona.
Polen was in opkomst en Krakow is een pareltje dat net uit haar slaap wakker werd.
Barcelona zat in de race voor culturele hoofdstad.
Bij de Krakow reis ben je in de buurt.
In het programma hadden we de beide kampen opgenomen. De ene kan je niet geweest zijn zonder de ander en omgekeerd.
Stevige discussies onder de medestudenten waarom we dat gedaan hadden.
Er zijn er ook een paar geweest die niet gegaan zijn. Met een select clubje zijn we de verschrikking aangegaan omdat je dat gewoon eens in je leven gezien moet hebben.
Ik was op deze reis ook de fotograaf.
Het was mooi weer toen we in de kampen waren, echt wintersweer met een mooie blauwe lucht met hier en daar een spierwit wolkje. De entree met de toren bij Birkenau is geelig. In de basis mooie ingrediënten voor een mooie foto. De camera werkt als een masker. Er gebeuren dan twee dingen tegelijk. 1) je bent bezig met datgene wat je feitelijke ziet, want het moet immers op de foto (zon, schaduw, tl licht een deur etc.).
2) je probeert tegelijk te snappen wat je ziet, al die brillen in Auschwitz, de hardheid van de barakken in Birkenau, de namen in het hout en dat eindeloze prikkeldraad.
Het is al niet te snappen, en het verhelderd niet als je daar bent. Eerlijk gezegd zou ik er nu nog wel eens naar toe willen. Ik ben nu ouder, je ziet en voelt het leven anders.
Gevoelsmatig denk ik ook dat de mens in de basis goed is, als er rijkdom is niet in geld maar in leefkwaliteit.
Echter gebeuren er toch hele gekke dingen als katten in het nauw zitten ….
Ik weet niet of het alleen angst is. Maar angst is wel een hele belangrijke.
Overigens is Krakow een aanrader! Ik ben benieuwd wat daar in de afgelopen 14 jaar veranderd is.
Ik kijk altijd In de Oorlog zondagavond met mijn zoon en wij stellen ons dezelfde vragen…. Hoe is het mogelijk ? Maar ook de Joden zelf, zo gedwee. Natuurlijk geeft afstand –in dit geval in jaren – weer een veel genuanceerder beeld en is het makkelijker praten en analyseren zo lang nadien en zonder grote persoonlijke emoties.
Post a Comment