Onbelaste vriendschap

Het thema van de boekenweek dit jaar is vriendschap. In de etalage van de boekhandel in mijn dorp hangt een vriendenportret van Klaas Gubbels en Cherry Duijns. Vrienden voor het leven. Nog niet zo lang geleden maakte Cherry een stille documentaire over een andere vriend, Armando. De paar woorden die worden gewisseld raken de kern van hun vriendschap. Het mooiste boek over vriendschap dat ik de laatste tijd heb gelezen  is The Art of Fielding van Chad Harbach. De vriendschap door dik en dun van vier mannen en een vrouw in een boek dat maar zijdelings over honkbal gaat. Een van de oudste geschriften in het Nederlands gaat trouwens ook over vriendschap:

Egidius waer bestu bleven

Mi lanct na di gheselle mijn

Du coors die doot du liets mi tleven

Ik moet denken aan mijn eigen vriendschappen. Het zijn er niet veel, maar ze zijn wel heel trouw.  Anderen gingen verloren in goede bedoelingen en hooggespannen verwachtingen. Niet iedereen met wie ik omga kan mijn vriend zijn. Tussen mij en mijn vrienden bestaat iets bijzonders. Ik respecteer ze zoals ze zijn en denk aan ze met een glimlach. Niets menselijks is vrienden vreemd. Natuurlijk denk ik ook aan mijn speciale vriendschap met mijn goede vriendin die leeft in de mist die Alzheimer heet. Vorige week vertelde ik erover aan familieleden van mensen die net in dagbehandeling gaan, omdat ze beginnende geheugenproblemen hebben. “Wat houdt zo’n vriendschap nou nog in?”, vroeg iemand. "Je kunt toch niets meer uitwisselen." Ik werd bijna boos. Dat had ik niet moeten doen. Ik had de vragensteller moeten vragen wat voor hem vriendschap is. Dan had ik kunnen uitleggen dat vriendschap met een persoon die zijn leven niet meer kan organiseren en die je naam niet meer weet ook een voordeel heeft. De ander verwacht niets meer van je en je kunt haar dus ook niet teleurstellen. Ze is alleen maar blij iedere keer als ze me ziet. Dan nemen we voor lief wat er is en geloof me, dat is een heleboel.  Vriendschap zonder loodzware verwachtingen.