Laatst trad mijn vriendin op in een televisieprogramma van de EO over jong dementerenden. Zij deed dat op haar geheel eigen wijze. Blijmoedig, open en ontroerend. Haar broer had per brief het programma aangekondigd, toen wij in Italie waren. Daardoor miste ik de directe uitzending. Met enig zoeken kon ik het programma vinden op Internet en ik heb het ademloos bekeken. Ogenschijnlijk is er niets te zien aan Fransje, behalve misschien de fel rood gekleurde wangetjes, die inspanning verraden. Ze praat samenhangend, ze glimlacht en begrijpt wat er gevraagd wordt, en ze speelt piano. We zien het herinneringsbriefje waarop staat: " 's Morgens piano spelen en liefst 's middags ook."
De overgang is als ze in beeld wordt gebracht bij de therapie waar ze de keren moet tellen dat ze met de bal rond de pionnen draait. Onderweg raakt ze het tellen kwijt en dat maakt haar onzeker. Als de therapeut haar vertelt wat ze had moeten doen glimlacht ze: "Oh ja, is dat zo?"
Ontroerend vond ik de manier waarop haar grote broer en zij vertellen hoe hij het haar mogelijk maakt om zelfstandig te blijven wonen. Hij verzorgt haar financiele administratie, zorgt dat haar rekeningen worden betaald, dat er niet te veel geld op haar rekening staat. Als de pas kwijt raakt, valt er niet veel te halen, lachen ze. Nog belangrijker is dat hij haar het gevoel geeft, dat ze er mag zijn, dat ze hem kan vertrouwen, dat hij haar niet in de steek laat. In de documentaire zie je een paar keer hoe hij het verleden voor haar invult, en zij zich de weg laat wijzen.
Ik heb haar laatst gevraagd hoe ze dat toch doet met fietsen. Ik heb een kaart, zei ze. Maar weet je dan waar je bent, vroeg ik onnozel in een poging het te begrijpen. "Als ik het weet, vraag ik het." Het klinkt simpel en misschien is het dat ook wel.
Over haar angsten wordt in de documentaire niet gesproken. Ze leeft van de ene in de andere dag en is blij met alles wat ze kan en doet. Ik bewonder haar.
No comments:
Post a Comment