Warphotographer gezien, een film over oorlogsfotograaf Jim Nachtwey. En daarna een debat van Frenk van der Linden met Eddy van Wessel en Daimon Xanthopoulus, twee Nederlandse documentaire fotograferen. Het thema van de middag was Cinema & Justice, waarbij niet direct duidelijk was hoe die twee begrippen aan elkaar waren verbonden. Wat stond centraal? Achteraf hebben we het zelf ingevuld.
De film, die over Jim Nachtwey ging, zette al flink aan het denken. De eerste beelden toonden ons de fotograaf die wenende vrouwen fotografeerde die familieleden hadden verloren. Het motto van de film was een uitspraak van Robert Capa: "If your pictures aren't good enough, you're not close enough." Jim Nachtwey kwam heel close, op de huid bijna. Kan dat wel, moet je niet meer respect tonen? De film gaf ook het antwoord. Als je niet dichtbij bent, kun je het ook niet meevoelen.
Het gesprek tussen de fotografen en Frank van der Linden gaf nog meer stof tot nadenken. Niet de situatie van de gefotografeerde bevolkingsgroepen stond centraal, zoals was aangekondigd, maar het werk van de fotografen. Wat bezielt hen? Eddy gaf daarop een duidelijk antwoord. Het is iets dat je niet kunt beredeneren. Je moet, omdat je het wilt laten zien. Daarom gaat hij steeds terug naar Tsjetsjenië. Niet om mooie plaatjes te schieten, maar om te laten zien.
Een andere vraag die opkwam was of een foto wel een goed middel is om te getuigen? De film had me doen sidderen van de ellende die in beeld werd gebracht. Wenende vrouwen in Kosovo, stenen gooiende Palesteinen die worden beschoten, hongerende mensen in Afrika, jonge jongens die lopen te scharrelen op de vuilnisbelt van een grote stad en een man, vrouw en drie kleine kinderen, die leven langs de spoorlijn in Djakarta. De tentoongestelde foto's bekeek ik met andere ogen. Ik zag mooie foto's, die ook nog eens indruk maakten. maar ze kwamen niet echt binnen.
Ik aarzel ook of ik iets zal laten zien hier. Want gebruik ik dan het beeld niet voor iets anders dan waar het voor bedoeld is. Op het oog heb ik een foto van Jim Nachtwey van de vader met zijn zoon langs de spoorlijn. Wij leven, zegt Eddy van Wessel voor ons pensioen en voor wat anderen van ons denken en vinden. Zij leven met de dag, misschien wel met het moment, met een verschrikkelijke intentie. Beter is als je zelf gaat kijken op de website van jimnachtwey.
Stof tot nadenken genoeg.
5 comments:
http://www.sventorfinn.com/africa.html
een oud medestudent van mij. hij won een aantal prijzen en een paar keer de zilveren camera. hij zit nu in darfur.
het is steeds dezelfde vraag; is het goed om mooie foto's te maken van verschrikkelijk lijden en doe je dat voor jezelf of voor de wereld. en hoe gemakkelijk is het om lijden te zien als je je achter je camera kan verstoppen. wanneer komt lijden aan.
het zijn verschrikkelijke foto's maar wel heel mooi gemaakt. en als je zelf verscheurd wordt door die 2 emoties zijn het dus ook goede foto's.
ik ben zo iemand die bijvoorbeeld niet meer naar de worldpress tentoonstelling gaat. ik kom misselijk buiten en mijn leven heeft absoluut geen zin meer. dan hebben de fotografen hun werk goed gedaan! en dat van sven kan ik dan nog redelijk hebben maar james voel je echt in je maag!
de foto's van sventorfinn zijn niet alleen ellende. zitten ook gewoon hele mooie, sfeerplaten bij. kun jij mij vertellen waarom film harder aan kwam dan foto's?
in zijn algemeenheid wordt er gezegd dat film direct een beroep doet (en moet doen) op de kijker die zich moet identificeren met een persoon of gebeurtenis.
openingsscenes in registraties, docu, features en zelfs in tv items bepalen het succes ervan. je kunt het beeld niet gelijk bekijken als mooi of lelijk, vaak zie je pas dat het mooi of lelijk/goed of slecht is als je m nog een keer kijkt of als het een hele slechte film is.
als het goed is heeft de editor zijn best gedaan om het publiek gelijk kennis te laten maken met datgene waar het verhaal door verteld wordt. film moet je meenemen anders kijk je m niet uit. dus een editor wil je in het eerste shot al 'pakken' anders is ieje kwijt. t zijn allemaal keuzes. als die keuzes goed gemaakt zijn dan ga je je direct identificeren of iets spiegelen of projecteren. ook een editor of regisseur van dergelijke beelden wil je graag iets laten zien en krijgt daarbij de mogelijkheid om daar een extra zintuig aan toe te voegen namelijk je gehoor; want ook dat speelt een enorme rol.
doe eens een testje met die supercamera. maak een foto die je mooi vindt en die de moeite waard is, schakel daarna direct over op film en film nu datgene wat je mooi vind of wat je ontroerd of welke emotie dan ook, wel hetzelfde onderwerp.
als het lukt maak dan eens een kleine montage van een paar beelden die je op die plek of van dat onderwerp gemaakt hebt die je mooi vond of die wat met je deden.
Kijk het eerst zelf terug en leg het naast elkaar. welke keuze heb je gemaakt waarom?
en kijk het dan met iemand terug die er niet bij is geweest. wanneer is die persoon het meest geboeid?
ik ben benieuwd.
er valt nog heel veel meer over te zeggen en te testen... moeten we maar eens een keer doen als er meer tijd is.
ga ik allemaal doen. bedankt voor het uitgebreide antwoord. ik hoop dat anderen dit ook lezen.
Toen ik dit stukje las, moest ik denken aan het boek van Joris luyendijk, dat ik net uitlas " het zijn net mensen" Wat laat je zien, door welk filter haal je het of moet je het halen. Wil je de werkelijkheid laten zien? wat is de werkelijkheid? Er zijn verschillende werkelijkheden.
Post a Comment