Dood eng

Rond deze tijd een jaar geleden, of een jaar geleden rond deze tijd ontdekte ik een knobbel in mijn linker borst die er niet hoorde. Ik wist meteen dat het fout was. Mijn huisarts bevestigde mijn bange vermoeden. Vanaf die constatering belandde ik in een achtbaan/roller coaster van onderzoeken, chemo, operaties. Ik ben nu genezen, zeggen de artsen. Maar inmiddels weet ik dat je van kanker nooit geneest. Dus schrijven ze me preventief anti hormoonpillen voor. Die verlagen mijn oestrogeenspiegel en geven daardoor vervelende bijwerkingen, zoals opvliegers, gewichtstoename en stemmingswisselingen. Vooral van het laatste heb ik veel last. Ik ben al geen vrolijk type, maar nu raak ik af en toe angstig van het goede pad. Wat te doen? Mijn oncoloog behoort tot het optimistische jonge artsen, de loodgieters van de gezondheidszorg en wil mij voortdurend doorsturen naar collega’s. Maar ik heb even genoeg van de goede bedoelingen van de artsen. Dus zoek ik het alternatief in meditatie, bewegen, genieten en gezond eten. Dood eng vind ik het.  

Drie lieve kleuters

 

Plots zat de kleine Sasha (bijna vier) voor straf achter een gesloten deur. Hij was door zijn moeder verbannen omdat hij stinkvervelend was en zij moe van het verjaardagsfeest van de avond ervoor. Toen hij aanhoudend zat te krijsen en iedereen deed alsof hij er niet was, heb ik hem bevrijd op voorwaarde dat hij zich rustig zou houden. Dit is niet volgens de stilzwijgende afspraak dat wij ons niet met de opvoeding zullen bemoeien, maar het gekrijs was zo hartverscheurend, dat ik me niet kon bedwingen.

Eigenlijk heb ik hem niet bevrijd, maar deed hij het zelf op zeer subtiele wijze. Ik opende de deur met het verzoek of hij zich rustig kon houden. Hij zat met zijn kont op de grond en keek me aan met grote waterige ogen. Hij zei niets, maar schoof wel naar voren, zodat ik zonder grof geweld de deur niet meer dicht kon doen. Slim jochie, had ik al eerder geconstateerd. Toen hij doorhad dat ik het bij woorden zou laten, stond hij vliegensvlug op en glipte naar binnen. Hij voegde zich bij zijn broertje en nichtje, die naast elkaar op de grote bank zaten te kleuren, maar waagde het nu niet meer om hen te pesten.

“Ga maar zelf tekenen”, zei ik. Hij nam een blaadje uit het tekenblok en een potlood en kraste er lustig op los. Maar zodra hij dacht dat ik niet meer keek, loerde hij naar zijn broertje die heel geconcentreerd zat te kleuren. Gevolg was, dat hij nu van twee kanten uit de zak kreeg: van Youn die hem met fanatieke duwen afweerde en van mij. Zijn oma steekt iedere woensdag de loftrompet dat hij zo lief kan spelen, maar zijn oma zat nu aan de grote tafel te praten met de grote mensen. Ook zijn moeder besteedde geen aandacht aan hem. Hij vond er niets aan en dreigde weer baldadig te worden.

“Gaan we zingen, Sasha?” opperde ik. Dat vond hij wel wat. Het werd Berenbotje ging uit varen, met een bootje naar Zuid Laren, de weg was recht, de weg was krom, nooit kwam Berenbotje weerom. Hij was niet hier, hij was niet daar, hij was naar Amerika. Dat laatste kwam er galmend uit. Toen hij zag dat ik het gezang wel mooi vond, herhaalde hij het nog een paar keer. Zijn nichtje zong mee, een klein beetje verlegen. Zijn broertje bleef geobsedeerd aan zijn tekening. Eerder had hij al gevraagd of de Sinterklaasliedjes, waar Olivia om gevraagd had, uit mochten, omdat hij ze niet mooi vond. Wat te doen? Olivia zat ervan te genieten en nu ik de gelegenheid kreeg ze te leren om rekening met elkaar te houden liet ik de kans niet liggen.

“Nog twee Sinterklaasliedjes, Youn?” Hij knikte. Het mocht. Hij is al uit de peuter pubertijd. Toen de twee liedjes voorbij waren, vroeg hij opnieuw of de muziek uit kon. Hij kon zich niet concentreren. Hij was een prachtige tekening aan het maken. Weliswaar binnen de lijntjes, maar uitbundig van kleur. Toen die ermee klaar was, wilde hij hem trots aan iedereen laten zien. Zijn vader vond er niets aan. Binnen de lijntjes doodt de creativiteit, zei hij en vertelde dat hijzelf toen hij klein was heel mooi vrij kon tekenen. Nu niet meer. Je kunt raden waar dat door is gekomen.  

De Late Rembrandt

Zelden hebben schilderijen me zo ontroerd als een aantal late werken van Rembrandt van Rijn, die nu tentoongesteld worden in het Rijksmuseum. Al direct bij binnenkomst hangt er een zelfportret dat Rembrandt heeft geschilderd in het laatste jaar van zijn leven. Het is een oude man van 63, berustend in zijn lot. Hij zat financieel aan de grond, had zijn dierbare zoon Titus en geliefde Hendrickje verloren en moet geweten hebben dat zijn einde naderde. 

Titus en Hendrickje heeft hij met heel veel liefde afgebeeld in die laatste jaren:

Ik heb me voortdurend afgevraagd of het late werk me zo raakt, omdat ik in dezelfde levensfase verkeer.

In de beperking toont zich de meester

De uitspraak van de wijze Goethe is in het huidige tijdsgewricht meer dan ooit van toepassing. Mensen kraaien nog steeds, zoals ze altijd hebben gedaan. Dat was niet een groot probleem omdat er maar weinigen gehoord werden. Sinds we de sociale media omarmd hebben, wil ik de uitspraak nog maar eens onder de aandacht brengen. Er is een directe en persoonlijke aanleiding. De laatste tijd lees ik op Facebook veel over alternatieve behandelingen van borstkanker. Meestal wordt eraan toegevoegd dat het belangrijk is om een deskundig arts te raadplegen en alternatieven alleen als toevoeging te gebruiken. Maar vanmorgen las ik weer zo'n ongenuanceerd en tendentieus artikel dat met grof geschut alle standaard behandelingen in een kwaad daglicht stelt. Nou weet ik als de beste dat chemo, bestraling en operaties een mens niet in de kouwe kleren gaan zitten. Ik weet ook dat sommige behandelingen wel en sommige geen effect hebben. Wat het allemaal lastig maakt, is dat de medische wetenschap ook niet weet wat wel en wat niet en daarom de veilige weg kiest en alles voorschrijft. Dat brengt je als kankerpatiënt danig in de war. Ik zit er niet op te wachten dat facebook berichten die onzekerheid vergroten. Dus roep ik mijn facebook vrienden op het net niet als een prullenmand van gevaarlijke onzin te gebruiken.