Saturday, April 07, 2007

De Passie van Gerrit Pas




De schilder Aad de Haas is de Passie van Gerrit. Over die passie vertelde hij - hoe toepasselijk - op Goede Vrijdag in De Kunstuitleen voor een gehoor van zo'n vijftig belangstellenden. Tijdens het tonen van de Kruisweg in kerk Wahlwiller waren die allemaal muisstil. Wat we te zien kregen was ook niet niks. In de zestien staatsies zagen we het lijden van Christus uitgebeeld in op het oog eenvoudige lijnen en heldere kleuren. Die eenvoudige lijnen en heldere kleuren krassen de eenzaamheid van het lijden op de ziel.
Gerrit vertelde waarom deze Rotterdamse kunstenaar hem zo bezighoudt. Aad de Haas (1920-1972) kwam in de Tweede Wereldoorlog in conflict met de bezetter. Zijn werk werd ‘ontaard’ verklaard en in beslag genomen, en hij werd gevangen gezet. Na de bevrijding kwam de diepreligieuze De Haas in conflict met de R.-K. Kerk toen hij deze kruisweg in de kerk van het Limburgse Wahlwiller schilderde. Het Vaticaan verbood zijn werk, met dezelfde argumenten als de nazi’s. Het werk past niet in de gevestigde opvatting van de heersende klasse. En wat gevaarlijker is, het werk spreekt de gewone mens aan en is daarmee een bedreiging voor de instituties.

Vooral de mens De Haas boeit Gerrit Pas: hij staat voor zijn overtuiging en zijn onafhankelijkheid. Hij is een non-conformist, een eenzame eenling die de strijd met de gevestigde orde niet schuwt.

1 comment:

Anonymous said...

Aad de Haas schilderde 16 kruisweg staatsies, terwijl de officiele kerk er maar 14 voorschreef. aad de haas begint met het verraad van judas en dat heeft een persoonlijke reden:

Aad de Haas, die in de oorlog bij het verzet was, heeft zoveel verraad meegemaakt dat hij zei: "Als je door een van je vrienden verraden en overgeleverd wordt, raakt je dit recht in je hart". Dus hier begint het lijden van Jezus. Er gebeurt iets onrechtvaadigs, daarom laten de bomen de kruin hangen. Om het kwade in Judas weer te geven, wordt hij geschilderd met een dierenhoofd. Aad de Haas schilderde immers het gevoelde lichaam, niet het lichaam dat men ziet. Jezus staat rechtop, Hij is degene zonder zonden.