Hi Folks, how are you today?

Amerikanen in Montana zijn vriendelijk en hulpvaardig. De eerste keren stonden we met de mond vol tanden bij zo'n overdonderende en luid uitgesproken begroeting. Wat zeg je in vredesnaam op zo'n vraag? "Great and you?" Gelukkig gebeurt er vervolgens niets. Dus net als bij ons. Op "Hallo, hoe gaat het met je?" zeggen wij ook nooit iets anders dan "goed", hoe beroerd we ons ook voelen. En toch is het hier anders! More relaxed. Zo'n vraag kan hier uitlopen in een gesprek over waar we vandaan komen, wat we hier zoeken en hoe we het vinden. Dan staat er niemand met zijn karretje tegen je hielen te douwen, te zuchten of te steunen of andere grimassen te maken.

Het verkeer is zo ontspannen en rustig dat je in slaap dreigt te sukkelen als je grote afstanden moet rijden. En om van de ene stad in de andere te komen kun je niet anders. Zo'n automaat houd je ook niet wakker. De afgelopen drie dagen hebben we west Montana verkend. We hebben 800 miles gereden, vier steden bezocht, veel geleerd over de geschiedenis van het wilde westen, een boottocht in de canyon van de Missouri gemaakt, scenic highways gereden, en heuse cowboys grote kudden koeien (moeders met kalfjes) over de weg zien drijven.

We hebben een indruk gekregen van het leven hier in het Wilde Westen en van de Amerikanen die hier wonen. DE Amerikaan zal wel niet bestaan, net zomin als de Nederlander. Maar ik heb mijn beeld wel wat bijgesteld. Amerikanen geloven nog steeds in een betere toekomst voor hun kinderen, die hier trouwens erg belangrijk zijn, denken nog steeds dat de wereld maakbaar is, als je maar hard werkt. Amerikanen zijn ook erg op zichzelf gericht. Als we vertellen dat we uit Nederland komen, kunnen ze dat niet plaatsen. En ze vragen dan ook niet verder.

Dat er een wereld buiten hun wereld bestaat ontgaat ze. En de televisie haalt ze niet uit die droom. CNN brengt wereldnieuws maar vanuit een Amerikaans perspectief. Op beelden uit Irak, zie je Amerikaanse militairen en Amerikaanse commentatoren. Hetzelfde geldt voor beelden uit China, Burma, Nigeria. Altijd weer Amerikaanse hoofden die het nieuws brengen, en altijd weer met dezelfde hoopvolle blik in de ogen. Hoe beroerd het nieuws ook is.

Amerikanen kunnen niet leven zonder hoop. Met koffers vol hoop zijn ze immers honderden jaren geleden naar dit land gekomen. Nu is Barack Obama de hoop van veel jonge mensen. Met Barack wordt alles anders, geloven ze hier. Want dat het anders moet beseffen ze ook hier. Maar Polls wijzen uit dat een strijd tussen Obama en MacCain gaat eindigen in winst voor de laatste. Want hoop OK, maar veranderen, vraagtekens.

Yellowstone National Park

We hebben vier dagen rondgetrokken in het oudste Nationale Park van Amerika. We zagen het in verschillende gedaanten. De eerste dag was het hoogzomer, de tweede en de derde dag diep winter met sneeuw en temperaturen onder nul, en de laatste dag was het allemaal redelijk normaal.

Yellowstone trekt jaarlijks 3,5 miljoen bezoekers, die alleen in mei, juni, juli en augustus het park kunnen bezoeken. De rest van het jaar is het door sneeuw en ijs ontoegankelijk en onbegaanbaar. Die 3,5 miljoen mensen komen allemaal met auto's, kleine, grote en hele grote mobile homes. Sommigen komen voor een quick tour en rijden flitsend, klikkend overal langs. Sommigen komen voor een langere periode om te genieten van de rust, de stilte, de natuur en al het andere moois. Yellowstone herbergt de grootste verzameling unieke thermale verschijnselen met hoog spuitende geisers, warm water bronnen die vreselijk te keer gaan en fel gekleurde warmwater pools.

We zagen Yellowstone in fel zomerse zonneschijn die alles extra diepe kleuren geeft. We zagen het ook in de sneeuw, die alle kleur doet verdwijnen en doet vermoeden hoe bar en onbarmhartig het er swinters moet zijn. We hadden het bloedheet en ijskoud. Gelukkig kunnen de Amerikanen hier goed stoken.

In Yellowstone leven beren, wolven, elanden, herten en heel veel bisons. Hoewel we heel veel gewandeld hebben en niet altijd alleen de begane paden hebben gevolgd, zijn de beren ons bespaard gebleven. Die zijn door de aanhoudende kou weer terug in hun holen gekropen. En vermoedelijk heeft de berenbel die Ger aan haar rugzak draagt die moedige enkeling afgeschrikt.
Misschien was wel het spectaculairst de diepe en smalle Canyon van Yellowstone River. Natuurlijk kennen we de Gorges van de Tarn, van de Eyrieus, van de Ardeche, en hebben we in de Alpen diepe rivierdalen gezien. Maar die zijn op de een of andere manier allemaal door mensen betreden en zelfs geexploreerd. Deze Canyon niet. Er was eens een pad naar een van de watervallen, maar dat is in de loop der tijden onbegaanbaar en ontoegankelijk geworden.

De lezer die nu zoekt naar foto's moet ik nog even teleurstellen. We hebben er veel gemaakt, maar die moeten op een of andere manier nog uitgeladen en internetklaar gemaakt worden. Dat is dus nog niet gelukt. Ik laat de beelden nu dus nog maar even aan de fantasie over.

Watermanagement

Voor Willem Alexander job to do here. Het smeltwater stroomt nog steeds met donderend geraas door de anders zo droge kreek langs het huis. Eerst was het alleen maar leuk en spannend, maar nu het niet stopt worden veel mensen in de omgeving toch een beetje ongerust. Zo'n 50 meter beneden ons stroomt het water over de weg, omdat de buis onder de weg al dat water niet aan kan. Mensen hebben geprobeerd een dammetje te bouwen om het water om te leiden, maar dat moet toch ergens heen en zoekt nieuwe paden over de weg.

Het voetbalveld aan de andere kant staat blank. Als het zo door blijft gaan zal het een meer worden, omdat het nergens naar toe kan. De vroeger natuurlijke loop van de kreek naar Yellowstone River hebben de voetballiefhebbers afgegraven. Dat heb je er nu van. Gisteren waren twee stoere cowboy jongens met een shovel driftig en met veel geraas bezig om dammen te leggen. Wij gingen kijken en zagen dat het water zich zo niet laat temmen. Daar is meer kracht en misschien wel vindingrijkheid voor nodig.

Hier geen waterschappen en dijkgraven. Ik vroeg Hettie wie dit nu gaat oplossen? Zij lachte wat. Er is een vereniging van landeigenaren, maar die zijn deze wilde hoeveelheden water niet gewend. De bestuurders zien we regelmatig met hun jeeps en trucks stoppen bij het water, kijken, praten en vervolgens weer wegrijden. De dam boven moet gerepareerd, maar wie gaat dat doen en vooral betalen. Het verhaal wordt vast vervolgd als we terug zijn uit Yellowstone.

Bozeman

Bozeman is met 80.000 inwoners de op een na grootste stad in Montana. Het ligt op 1800 m hoogte in een grote vlakte. Vanmorgen reden wij er heen om onze SUVVi op te halen, die ons morgen naar Yellowstone Park gaat brengen. Maar eerst keken we wat rond in de stad. Bozeman is Mainstreet en Mainstreet is Bozeman. Daar komt alles samen. Er zijn twee bioscopen waar ze alternatieve films draaien, er is het campagne kantoor van Barack Obama, er is de nieuwe bibliotheek, er zijn salons en bars, er is StarBucks met heerlijke koffie en grote fauteuilles en er zijn hele leuke winkels.

Wij snuffelden rond in een Quilt store, omdat in de etalage een prachtig kleurig wandkleed hing, ontworpen door Afghaanse vrouwen en genaaid door vrouwen uit Bozeman. We zouden het zo willen inpakken, meenemen en bij ons aan die lange wand willen hangen. Er zijn ook veel Art Galleries met die typische schilderkunst van het Wilde westen: Buffels, cowboys, bold eagles, en heel veel prairie. Soms zo realistisch mogelijk geschilderd, met overweldigende natuur als decor, maar af en toe ook met wat lijnen en vlekken die nog iets te fantaseren over laten.

Door Main Street rijdt al het verkeer van Bozeman, ook die hele grote Amerikaanse vrachtauto's met hun dikke neus. Toen we op een terras een Mexicaanse taco aten, viel op dat je al die auto's nauwelijks hoort, omdat het langzaam soevend rijdt, niet toetert en omdat Mainstreet heel erg breed is.

In Bozeman Main Street is geen hoogbouw. Er staan wat oude bakstenen gebouwen van drie tot vier etages hoog en daartussen houten laagbouw, waar meestal salons of bars in zijn gevestigd. De Montanezen zijn heel erg vriendelijk en behulpzaam. Overal waarwe onze neus naar binnen staken, vroeg men zangerig " how are you today and where are you from". We weten nog steeds niet of we antwoord moeten geven. Tot nu toe zeggen we: We're fine and how are you. En vervolgens wat we nodig hebben.

We hebben nu dus zo'n dikke SUVvi. Even wennen aan de automaat. Maar wij rijden nu dus ook zoevend rond. Wie doet ons wat? Morgen gaan we naar Yellowstone beren kijken.

Wilde Westen

Gisteravond kwam een kudde herten op bezoek. Niet een oftwee herten, maar zo'n twintig. En dat is nog bescheiden, zei Hettie. Zij komen uit de bergen en op hun weg naar de rivier beneden eten ze alles wat groen is onderweg. Rond het huis is gras en dat is natuurlijk aanlokkelijke kost. De moestuin, met nog lekkerder kost, is beschermd met een groot hek. Ik zag ze kijken, maar ze doen geen poging binnen te dringen. Ze hebben nog geen jongen. Die komen nog en misschien gaan we ze nog wel zien.

Vanmorgen hoorde Hettie een ongewoon geruis. Ook Robertus wist eerst niet wat het was. Wij hadden elke dag gesproken met elkaar over de laatste wens dat er weer water in de kreek zou komen. Als je iets graag wilt, moet je er lang en veel aandenken en dan gaat het misschien wel gebeuren. Wij hadden de woorden nog niet herhaald, toen Robertus kwam melden dat er water door de kreek stroomde. Niet een druppel, niet twee druppels, maar een forse stroom. Het is de laatste dagen zo warm geweest, dat de sneeuw in razende vaart smelt, zodat de dammetjes boven het niet houden en het water zijn eigen weg vindt naar beneden.

Wij volgden de stroom zowel naar beneden als naar boven door barre steppen waar de sneeuw net was gesmolten. Het was oppassen voor losse stenen en ratelslangen die hier ook zitten. We zagen prachtige mosjes, kleine lelies en andere kleurrijke bloemen. We zagen ook voetafdrukken van grote beesten. We zijn veilig thuisgekomen, waar we vanmiddag Robertus in zijn moestuin hebben geholpen.

We hebben wel foto's gemaakt, maar die zijn nog niet uitgeladen. Morgen gaan we naar Bozeman om de huurauto op te halen en een mobiele telefoon te kopen. Daar gaan we ook de foto's op CD laten zetten, zodat we jullie wat kunnen laten zien. Want wat we zien is moeilijk in woorden te vangen.

Mountain lions

Het ruige leven overweldigt ons. Gisteren kregen we van Robertus een rondleiding door zijn moestuin die Hettie en hij eigenhandig en met veel doorzettingsvermogen hebben veroverd op de stenige bodem. Alles is hier heftig. We zitten op 1600 m hoogte. Vorige week waaide hier nog een sneeuwstorm, terwijl het nu tussen de 25 en 30 graden is. De sneeuw smelt en het water komt met veel geraas en gedonder naar beneden. De natuur ontwaakt, maar nog heel voorzichtig. Jonge blaadjes zitten net aan de boom.

Vandaag gingen we naar Chico Hotsprings om te zwemmen in heerlijk warm water. In het grote bad had het water een aangename temperatuur, in het kleine bad kookte het. Chico is meer dan een zwembad. Er is een eenvoudig hotel, een bar, een saloon, een park en een grote moestuin met kweekkas. Het was er aangenaam en relaxed toeven.

Daarna maakten we onze eerste wandeling in Montana Mountains. We liepen een flink eind een dirty road af. Ik hoopte op schaduw, maar die was er maar weinig. Ik was blij dat we hoed en trui met lange mouwen aan hadden. Ik begrijp nu waar het woord rednecks zijn oorsprong vindt. De zon schijnt onbarmhartig fel.

We zagen allerlei vreemde planten en bloemen. Omdat het klimaat zo bar is, overleeft alleen wat hard en taai is. Het meeste is klein en fel van kleur. En dat tegen een grijsblauwe achtergrond van salie. We zagen een bold eagle hoog in de lucht, die volgens de Indianen geluk brengt aan reizigers en we zagen fel blauwe bluebirds.

We zagen niet de mountainlion, maar hoorden wel dat die was gesignaleerd. De mountainlion is de poema, die hier kennelijk voorkomt. Dat wisten we niet. We hadden ons voorbereid op beren en wolven, niet op agressieve grote katers. Iedereen hier in huis doet er een beetje laconiek over. Maar ik had het even niet. Hoe bestrijd je in vredesnaam zo'n beest met grote klauwen?

Geland

We zijn veilig geland na een lange reis.
We gingen om tweeuur plaatselijke tijd naar bed en toen was het
dus in Nederland tien uur 's morgens. Goed doorgehaald dus.

De strenge Amerikaanse veiligheidsmaatregelen zorgden voor
veel oponthoud en hilariteit. Op Schiphol werden we
opgevangen door een vriendelijke mevrouw
in uniform, die zich voorgestelde als onze
" veiligheidsinspecteur voor deze reis".
Ze vroeg ons de hemd van het lijf over wie
de koffer had ingepakt en waar en hoe
en of we hem al die tijd hadden bewaakt, en wie
ons naar Schiphol had gebracht.
Toen dat allemaal achter de rug was werden we gevisiteerd.
Bij aankomst in Minneapolis werd dit allemaal
herhaald. Maar hier moesten we ook vingerafdrukken
afgeven en een irisscan toestaan. Toen ik dacht dat het
achter de rug was, ging het apparaat af en werd ik
opnieuw verdacht. Een Amerikaanse veiligheidsinspecteur
haalde een metaaldetector over mijn hele lijf en visiteerde
me nogmaals extra nauwkeurig.
Allemaal erg vriendelijk, maar niet leuk.

Toen we in de rij stonden werd onze handbagage besnuffeld
door een hasjhond. Het kostte moeite, maar we bleven rustig.

Hettie stond ons op te wachten op het vliegveld van Bozeman.
Weerzien meer dan hartelijk. In de lucht hadden we al de
eerste besneeuuwde toppen ontwaard van het landschap hier.
Daar hebben we gisteren in de volle zon volop van genoten.

Hettie woont in een groot en ruim mobilehome midden in een
prairieachtig Wildwestlandschap met hoge besneeuwde
toppen als decor. Op twee mijl afstand stroomt Yellowstone River.
We hebben de eerste wandeling gemaakt over het ruige land.
We hebben ook de eerste herten gezien, en veel kleine, sterke
alpenbloemen. We zijn ook al rood gebrand.

Vanmorgen gaan we naar de warme baden van Chico Springs.

Koffer gepakt

Het zit er allemaal in. Kaas, drop, kaasvlinders, ketjap, gedichtenbundel, bergschoenen, zakmes, petje, badpak voor de hotsprings. We proberen ons al dagen een voorstelling te maken van het leven in het verre Montana. Niet gelukt ondanks Google Earth en een paar foto's. Leeg land met af en toe een nederzetting, een rivier en highways.

Het mag nu wel gebeuren. Maar het duurt nog een uurtje of vijf voordat we vliegen. We moeten drie uur van te voren op Schiphol zijn voor alle safetyprocedures. Uiteindelijk duurt zo'n reis dan toch wel heel erg lang! Overigens zijn we er nogal rustig onder. Charlotte brengt ons weg, Thamar zwaait ons uit en Hettie zal ons verwelkomen. Moet toch allemaal lukken.

America he're we come

Morgen vertrekken we. We gaan vliegen naar Minneappolis en daarna naar Bozeman in Montana. De vlucht duurt op papier vijftien uur waarvan vier uuur tussenstop. Als we aankomen is het in Bozeman elf uur 's avonds. Dat is Nederlandse tijd zeven uur 's morgens. Dat wordt dus een lange dag morgen. Gelukkig haalt Hettie ons op. Van het vliegveld naar haar huis in Emigrant is ongeveer tachtig mijl. Van de spectaculaire omgeving zullen we in het donker dan nog niet veel kunnen zien.

Hettie is een vroegere vriendin van me, met wie ik in Den Haag basketbalde. Toen ik eenentwintig was, hebben wij samen een zomerseizoen in een Nederlands hotel in Zell am See gewerkt. Toen Hettie met Amerikaanse echtgenoot en twee kinderen naar Amerika vertrok, zijn we elkaar uit het oog verloren. Acht jaar geleden klonk haar stem op mijn antwoordaparaat. "Ik ben Hettie, ben jij Nel? En als dat zo is, wil je me dan bellen?" Dat deed ik en zo troffen we elkaar, toen ze op een spaarzaam bezoek in Nederland kwam, omdat haar jongste zusje ziek was.

Het klikte en ik beloofde dat ik haar zou komen opzoeken. Dat gaat nu dus gebeuren. Hettie heeft inmiddels twee kinderen erbij gekregen en een nieuwe man. Twee en twee is vier. Van de vier kinderen wonen er twee in de buurt. Die zal ik dus ontmoeten. Van de andere twee woont er een in Londen en de ander in Washington D.C.

Hettie heeft foto's gestuurd van de omgeving. Die is meer dan spectaculair. Wild, ruim en ruig. Met man en macht maken ze nu de wegen in de buurt sneeuwvrij, omdat op Memorial Day (gedenkdag voor alle militairen die zijn omgekomen) het zomerseizoen begint. "Huur maar een 4WD", zei Hettie, want het kan hier begin juni ook nog flink sneeuwen. Het huis ligt op 1800 m hoogte. Dat is nog eens wat anders dan de 675 m van Jarjat.

Overmorgen weten we meer. Spannend hoor.

Vrouwen op televisie

Hoorde gisteren in de Wereld Draait Door dat Hans Beerekamp, tv recensent van de NRC, aanstaande zaterdag in de NRC resultaten presenteert van een onderzoek naar talking heads in spraakmakende tv programma’s. Hij heeft een top 100 gemaakt van de personen die we het meest zien. Hij lichtte alvast een tipje van de sluier. Er staan vooral politici op de lijst, en weinig vrouwen op de lijst. Natuurlijk staat Rita Verdonk in de top tien, maar verder ontbreken haar seksegenoten.

Worden die niet gevraagd, of willen ze niet? En is dit nu een pre of juist een min? Of doet het er gewoon niet toe, dat dit soort televisieprogramma's van en voor mannen zijn. Volgens Maarten Bril, die gisteren side-kick was, vergeef me het woord, doet het er niets toe, omdat al die figuren gewoon niks te zeggen hebben. En dan is het dus een compliment dat vrouwen ontbreken. Die hebben die leuterprogramma's niet nodig om aan het woord te komen.

Ben bang dat het niet zo simpel ligt. Vrouwen staan best graag op het podium. Kijk naar al die prachtige jonge zangeressen en actrices. Waarom dan niet met je hoofd op televisie? Moet een andere reden voor zijn. Ik ga het ze vragen en laat het weten.

Het autoverkeer in Huizen

Mijn collega-blogger Knipoog maakt zich ook al zorgen over het toenemend autoverkeer in Huizen en benoemt dat als het grootste probleem voor de toekomst. In de toekomstvisie van dit gemeentebestuur staat wel genoemd dat Huizen wil groeien naar 50.000 inwoners, maar staan niet de flankerende maatregelen genoemd voor het autoverkeer. Volgens zijn waarneming moeten auto's in de ochtendspits wel drie keer wachten voor rood als ze van de Nieuw-Bussumerweg de Crailoseweg op willen. Om nog maar niet te spreken van de opstoppingen bij de oprit van de A1.

Het tweede probleem dat hij noemt is het hufterig gedrag van ouders die hun kinderen met de auto naar de Van der Bruggenschool brengen.

Ik had wel een aantal oplossingen, zoals:
No-auto zones rond scholen van 1 km;
De toegang tot het oude dorp voor auto's heel erg duur maken;
Een grote parkeergarage met in- en uitgang aan de Ceintuurbaan;
De veerboot naar Amsterdam Centraal gauw in de vaart nemen;

Maar hij vindt mij een "dromer".

Tegenspreken

Heeft U filosoof John Gray gezien bij de VPRO in tegenlicht? Niet? Heeft u wat gemist. Althans als u geïnteresseerd ben in andere meningen. Gray schreef een boek getiteld Black Mass, dat veel stof deed opwaaien. Gray trekt in het boek ten strijde tegen het utopisme. Het utopisme heeft doorheen de menselijke geschiedenis geleid tot veel terreur en bloedvergieten, zo beweert John Gray terecht. Het Duits nationaal-socialisme en het Bolsjewisme worden al lang door iedereen beschreven als totalitair en utopisch, maar bij de Britse filosoof houdt het probleem niet op bij de twee meest brutale politieke regimes die de moderne wereld heeft gekend. Zowat iedere poging tot het bereiken van vooruitgang wordt door hem beschreven als utopisch, totalitair en bedreigend voor de wereldorde.

Gray stelt het idee van de vooruitgang ter discussie als een typisch Christelijk begrip. Romeinen en Grieken dachten nog dat de geschiedenis cyclisch is, het komt en het gaat. Maar met de heilsverwachting van de Christenen gaat het mis. Het leidt tot overspannen verwachtingen, tot risico's en avonturen, tot geldsmijterij, tot uitputting van de aarde en ga zo maar door en door en door.

Velen vragen zich af als ze Gray gehoord of gelezen hebben, wat meest bedreigend is, het utopisme van de moderniteit of het cynisme van Gray? Ik weet het antwoord. Gray is sceptisch over het vooruitgangsgeloof, over de bedoelingen van de westerse wereld in Irak en Afghanistan, over de zegeningen van de democratie. Het gaat er niet om of hij gelijk heeft. Het gaat erom dat hij ons, en zeker de wereldleiders, aanzet tot denken. Maar misschien is die hoop ook wel een utopie en karakteriseert een leider zich juist door een gebrek aan hersens.