Het stof is neergedaald, de wonden worden gelikt. De verliezers laten partijbonzen uitzoeken waarom ze hebben verloren. Is het bij de Pvda de hypotheekrenteaftrek, de fiscalisering van de AOW, of hadden alle ontevreden, zwevende kiezers genoeg van de aarzelende en voorzichtige toon van Wouter Bos? Want dertig zetels is de harde kern van de PvdA, de rest komt aanwaaien. En hoe zou je de VVD nog serieus nemen na het kinderachtige geruzie tussen Mark Rutte en Verdonk? Alle aanhangers van ijzeren Rita zijn weggelopen naar Geert Wilders.
Met de verklaring van het verlies van de middenpartijen is ook de winst van de partijen aan de uiteinden verklaard. Overigens is het een misvatting om het succes van de SP uitsluitend op het conto van Jan Marijnissen te schrijven. Het compromisloze optreden van Agnes Kant over de marktwerking in de zorg zal veel ongeruste mensen hebben aangesproken. Het optreden van de nummer twee op de lijst van de SP is trouwens een opvallend verschil tussen de SP en de PvdA. Het leek wel of Wouter alleen de kar wilde trekken. Mochten de anderen niet of durfden ze niet?
Vanmorgen las ik de buitenlandse kranten over onze verkiezingen. Die volgen ons met argusogen. Wat is er gebeurd met het vrije, open en tolerante Nederland? Het is de weg kwijt en het zal dus nog wel even duren, voordat het weer een prominente rol in Europa kan gaan spelen. La Republica (It) vindt ons zelfs het meest reactionaire land van Europa geworden. Dat laatste lijkt we wat overdreven, hoewel ik ook geschrokken ben van de negen zetels van de anti-islam partij van Wilders.
Hoe nu verder? Bij wie ligt de sleutel van de oplossing? We hoeven Jan Peter niet te benijden. Zijn vrienden op rechts is hij kwijt. Met de partijen op links zal hij serieus moeten onderhandelen. Dat is hij niet meer gewend. En zijn jongensachtige branie zal hem niet helpen. We hebben afgelopen week voorlopig voor het laatst een blijmoedige premier gezien. Nu gaat het serieuze werk beginnen. Ben benieuwd hoe hij zich daaronder houdt. Weglopen kan immers niet.
No comments:
Post a Comment